Po obecnej rotacji w certyfikacji Cisco, możemy zdawać tylko jeden egzamin na poziomie podstawowym, czyli CCNA 200-301. Łączy on w sobie tematykę dotychczas podzieloną na trzy odrębne ścieżki routing & switching, wireless oraz security. Oznacza to, że przed Tobą naprawdę sporo nauki, dzięki której będziesz świetnie przygotowany do pracy w IT. Jeśli podejdziesz do tematu w sposób uczciwy, mogę Ci obiecać, że będzie warto. Będzie to jednak wymagało od Ciebie poświęcenia ogromnej ilości czasu oraz sporej samodyscypliny.
Jeśli dotarłeś do tego miejsca i jeszcze Cię nie wystraszyłem, to świetnie! Zrobiłeś właśnie swój pierwszy krok na drodze do zdania CCNA. Przejdźmy zatem do przygotowań, które podzielimy na trzy części – wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
Na wstępie musisz zrobić dwie bardzo ważne rzeczy, znaleźć swoją motywację oraz ustalić termin egzaminu.
Kiedy już to zrobisz, możemy przejść do rozwinięcia, gdzie będzie się działo najwięcej. Będziesz się uczył od innych oraz we własnym zakresie.
Na zakończenie pozostało nam już nic innego jak powtórzyć cały materiał i… zdać egzamin!
Znasz już plan działania, teraz możemy przejść do szczegółów.
Znajdź swoją motywację
Wydaje się, że ten punkt jest oczywisty. Certyfikacja potwierdza nasze umiejętności, za które oczekujemy odpowiedniego wynagrodzenia. Wszystko się zgadza, ale wchodząc dopiero w świat IT, po pierwsze nie spodziewaj się pensji seniora za umiejętności juniora. Po drugie już na starcie musisz mieć świadomość, że Twoja praca będzie wymagała ciągłej nauki. Nawet jeśli nie zdecydujesz się na kontynuowanie certyfikacji, to nadal będziesz musiał sporo czasu poświęcić na poznawanie nowych rozwiązań. Technologie ciągle się zmieniają, jedno odchodzą, inne przychodzą na ich miejsce.
Przechodząc do sedna, średni czas przygotowania do CCNA to kilka, kilkanaście miesięcy intensywnej nauki. Nie licz, że pójdziesz na kurs i z automatu będziesz przygotowany, albo, że wystarczy przeczytać książkę i koniec. Dzisiaj czytam ostatnią stronę, jutro egzamin. To tak nie działa.
Zatem zanim jeszcze w ogóle zaczniesz przygotowywać się do egzaminu, musisz sobie sam odpowiedzieć, co Cię motywuje? Co sprawi, że przez najbliższe kilka miesięcy będziesz w stanie skupić się na swoim celu?
Określ termin egzaminu
Kiedy podejmiesz już decyzję o zdawaniu egzaminu, warto, abyś sam przed sobą złożył deklarację, że podejdziesz do egzaminu w jasno określonym terminie. Oczywiście dobrze, aby był to termin realny. Unikniesz wtedy frustracji, a zyskasz potrzebną motywację.
Kiedy już określisz swoją datę, sprawdź, czy nie koliduje ona z innymi ważnymi datami w Twoim życiu. Bądź szczery ze sobą, jeśli Twój egzamin na przykład miałby się odbyć w okolicach świąt bożonarodzeniowych, z całą pewnością możemy założyć, że zamiast nauki będziesz polował na karpia w lidlu lub ubierał choinkę. Nie wykluczone, że jedno i drugie. Uwierz mi, nic się nie stanie jeśli do egzaminu podejdziesz tydzień lub dwa później, ale z czystym sumieniem i świetnie przygotowany.
Idź na akademię
Nie musi to być akademia wojskowa, wystarczy lokalna akademia CCNA. Dlaczego akademia? Z dwóch powodów, po pierwsze naukowo udowodniono, że uczymy się lepiej w grupach. Przebywanie z osobami o podobnych zainteresowaniach ma też pozytywny wpływ na naszą motywację, oraz trudniej nam porzuć nasze planów. Takie są fakty i ciężko z tym się nie zgodzić. Oczywiście jeśli nie jesteś totalnym outsiderem, który za wszelką cenę unika innych ludzi. Po drugie oszczędzisz mnóstwo czasu na szukanie odpowiedzi, które możesz otrzymać od instruktora. Wiem, w internecie jest mnóstwo świetnych kursów (za chwilę o nich przeczytasz), ale żadne nagrane wcześniej wideo nie jest w stanie odpowiedzieć na 100% pytań. Możliwość uzyskania szczegółowego wytłumaczenia, kiedy jeszcze nie do końca wszystko rozumiesz, czy choćby nie wiesz, gdzie szukać odpowiedzi jest bardzo ważna. Najgorsze co Cię może spotkać to wyrobienie sobie złych nawyków oraz posiadanie błędnego przekonania o zrozumieniu danego zagadnienia.
Kiedy już zdecydujesz się pójść na akademię, warto zasięgnąć języka na temat instruktorów. W dużej mierze to od prowadzącego zależy, ile wyniesiesz z zajęć. Nie sugeruj się ceną, lepiej iść do popularnego instruktora niż zaoszczędzić na kiepskim. Pieniądze zawsze możesz zarobić, czasu nie odzyskasz, więc potraktuj to szkolenie jako inwestycję, która w przyszłości Ci się zwróci gdy otrzymasz wymarzoną pracę.
Uczęszczanie na akademię daje Ci również możliwość korzystania z programu Packet Tracer. Moim zdaniem jest to najlepszy dostępny na rynku symulatora sieci. Oczywiście właścicielem jest Cisco, więc dostępny jest wyłącznie sprzęt tego producenta.
Jeśli nadal nie jesteś przekonany, że warto iść na akademię, przeczytaj wcześniejszy artykuł: 7 powodów, dla których warto brać udział w szkoleniach?
Teoria we własnym zakresie
Dla osób, które zdecydują się uczęszczać na akademię, polecam zaopatrzyć się jedynie w książki z i wykorzystać pozostałe darmowe źródła wiedzy. Dla osób, które nie chcą iść na akademię, mam dobrą wiadomość. Przygotowanie się do CCNA we własnym zakresie jest jak najbardziej możliwe, choć wymaga zdecydowanie więcej samodzielnej pracy.
Jako podstawę do nauki we własnym zakresie możemy wykorzystać książki wydawnictwa Ciscopress. Nie są może idealne, ale nie nie ma obecnie nic lepszego na rynku. Materiał w nich zawarty wystarczy jako solidne podwaliny w zakresie przygotowania teoretycznego. Książki dostępne są na oficjalnej stronie https://www.ciscopress.com za około 48$.
Jeśli zamiast czytać, wolisz obejrzeć nagrane szkolenie, mam dla Ciebie dwie propozycje w zależności od Twojej znajomości sieci komputerowych.
Jeśli jesteś całkowicie początkującym, to nie znam lepszego szkolenia od tych z cbtnuggets, które prowadzi Jeremy Cioara. Potrafi on wytłumaczyć techniczne zagadnienia w sposób, który Cię nie uśpi, a do tego może nawet czasem się uśmiechniesz. Przygotuj się jednak, że tematy wymagające 5 minut, u Jeremy’ego trwają 15. Szkolenia z jego udziałem są dostępne na platformie cbtnuggets. Dostęp do całej platformy kosztuje 59$ miesięcznie, ale możesz skorzystać z darmowego tygodniowego trial-a i samemu ocenić czy Ci odpowiada.
Dla osób, które mają już jakieś doświadczenie w sieciach komputerowych, polecam szkolenia ine.com. Materiały prezentują wysoki poziom, a wiedza podana jest w sposób rzeczowy i konkretny, bez zbędnego lania wody. Jednak są to najdroższe materiały w tym zestawieniu, dostęp do nich kosztuje 99$ miesięcznie.
Świetnym źródłem wiedzy są również fora dyskusyjne takie jak polskie ccie.pl. Poza tym dostęp do nich jest darmowy, więc nawet jeśli nie chcesz się udzielać, zawsze możesz poczytać, na jakie problemy natrafili inni. Warto również dołączyć do grup na facebook-u skupionych wokół zagadnień sieciowych.
Praktyka we własnym zakresie
Egzaminy Cisco w tym i CCNA, składają się z serii pytań oraz wymagają wykonania pewnych czynności w symulatorze sieci. Tak, na egzaminie będziesz musiał, rozwiązać zadania w symulatorze CLI (Command line interface), dlatego praktyczne przygotowanie do egzaminu jest bardzo ważne.
Fizyczny sprzęt – Home LAB
Zanim zaczniesz gorączkowo przeszukiwać olx i allegro, nerwowo przeliczając pieniądze w portfelu, muszę Ci powiedzieć, że do egzaminu CCNA nie potrzebujesz ŻADNEGO fizycznego sprzętu. Obecnie dostępne symulatory i emulatory sieci są na tyle, dobre, że nie ma potrzeby, aby inwestować pieniądze w sprzęt. W mojej opinii zdecydowanie lepiej zaoszczędzone pieniądze jest wydać na dodatkowy kurs lub książki.
Symulator sieci – Packet Tracer
Do korzystania z Packter Tracer-a potrzebne jest konto na platformie netacad, które dostępne jest dla każdego studenta akademii CCNA. Jeśli jednak nie uczęszczasz na żadną, nie ma problemu. Zapisz się na darmowe szkolenie introduction to packet tracer i korzystaj do woli z możliwości, jakie oferuje.
Największą zaletą Packet Tracer-a zwłaszcza dla osób początkujących, jest graficzna prezentacja ruchu sieciowego. Wystarczy przełączyć się w tryb symulacji i już widzimy jak nasze pakiety, poruszają się w sieci.
PT umożliwia również zapisywanie i przekazywanie gotowych scenariuszy do rozwiązania. Ciekawostką jest również tryb multiuser, który pozwala łączyć kilka instancji PT ze sobą.
Jednak co najważniejsze, możemy tutaj zrealizować każdy scenariusz oraz przelabować dowolną technologię na poziomie CCNA. Niestety część technologii jest okrojona, co później po przesiadce na prawdziwy sprzęt może przytłoczyć liczbą opcji konfiguracyjnych. Jednak na tym poziomie im mniej skomplikowania, tym lepiej.
Emulator sieci – EVE-NG
Jeśli nie potrzebujesz trybu symulacji z PT, lub nie podobają Ci się ograniczenia konfiguracyjne, zapoznaj się z Eve-ng, najpopularniejszym emulatorem sieci. Posiada on darmową wersję, która jest w zupełności wystarczająca dla osób początkujących. W zasadzie jeśli nie potrzebujesz budować laba na 1000+ urządzeń lub uruchamiać więcej niż jednego scenariusza na raz, to wersja community będzie ok.
To, co różni Eve-ng od PT to praca z prawdziwymi systemami urządzeń sieciowych, kiedy Packet Tracer symuluje ich pracę. Dodatkowo EVE współpracuje ze wszystkimi najpopularniejszymi producentami. Więc jeśli poczujesz chęć, możesz łączyć ze sobą urządzenia różnych dostawców lub nawet uruchamiać serwery w ramach jednego scenariusza. Wiąże się to jednak z pewną niedogodnością. Każdy system urządzenia sieciowego w postaci obrazu musimy dostarczyć sami. Warto również podkreślić, że oficjalnie licencja Cisco nie pozwala na uruchomienie żadnego systemu IOS na urządzeniach innych niż fizycznych sprzęt z ich logo.
Kolejnym ograniczeniem w korzystaniu z emulatora jest praktyczny brak możliwości korzystania z protokołów warstwy drugiej, a raczej brak dostępnych, działających obrazów, które by pozwalały na takie funkcjonalności.
Eve-ng bez problemu uruchomisz na swoim komputerze jak również w chmurze. Jak to zrobić w GCP przeczytasz na blogu we wpisie Konfiguracja eve ng w google cloud platform.
Powtórka materiału
Powtórkę materiału warto zacząć… w środku nauki! Dokładnie, tak. Kiedy będziesz w połowie akademii lub innego szkolenia, zacznij przypominać sobie technologie, z którymi miałeś styczność na początku nauki. Dzięki temu będziesz na bieżąco z całym zakresem materiału oraz będziesz w stanie określić, które rozwiązania mogą być Twoją piętą achillesową.
Po zakończeniu nauki odpowiedz sobie na pytanie, które z poruszonych zagadnień najmniej Ci się podobały i zacznij od nich powtórkę. Lepiej zacząć od najtrudniejszych dla Ciebie rzeczy, kiedy jesteś zmotywowany i zostawić sobie przyjemniejsze na później.
Jeśli szukasz pomocy w powtórce, możesz zaopatrzyć się w książkę wydawnictwa ciscopress 31 days before CCNA w cenie 32$. Na Youtubie znajdziesz wiele kanałów takich jak Jeremy’s IT Lab, David Bombal czy Network Chuck, które będą stanowić świetne uzupełnienie zdobytej do tej pory wiedzy.
Przed Egzaminem
Pozwól, że na koniec dam Ci kilka rad, które mam nadzieję, że Ci pomogą.
Nigdy, ale to nigdy nie ucz tuż przed egzaminem. Nie potrzebujesz dodatkowego stresu związanego, ze znalezieniem tuż przed egzaminem jakieś niejasnej informacji, która może być błędna lub nieaktualna. Naprawdę nie chcesz tego.
Na egzamin postaraj się przyjechać wcześniej, abyś nie musiał się martwić o miejsce parkingowe czy znalezienie dokładnej lokalizacji centrum egzaminacyjnego. Warto również skorzystać wcześniej z toalety oraz na spokojnie zgłosić swoje przybycie i wypełnić odpowiednie formularze.
Jako osoba nieposługująca się językiem angielskim jako ojczystym, masz dodatkowe 15 minut na zapoznanie się ze środowiskiem testowym. Zdecydowanie polecam poświęcić ten czas na rozpisanie sobie tabelki z podziałem na sieci, jak to zrobić, przeczytasz na blogu we wpisie sprytny sposób na adresację podsieci.
Egzamin trwa 120 minut, a pytań i zadań łącznie będzie ponad 100. Każde pytanie czytaj bardzo uważnie i staraj się za długo nie zastanawiać nad odpowiedzią. Zazwyczaj pierwsza, która przyjdzie Ci do głowy, jest tą właściwą. Pamiętaj, że zadania praktyczne zajmą Ci więcej czasu niż pytania teoretyczne.
Nie przejmuj się jeśli nie możesz odpowiedzieć na jakieś pytanie, część z nich nie będzie nawet punktowana! Cisco umieszcza w egzaminach pytania testowe, które mogą pojawić się w późniejszych wersjach egzaminu lub zostaną odrzucone jeśli okażą się zbyt trudne, lub zbyt niejasne.
Podsumowanie
Poznałeś w artykule skuteczny sposób na przygotowanie się do egzaminu. Nie pozostało mi już nic więcej jak trzymać za Ciebie kciuki i życzyć Ci powodzenia.
Jeśli znasz inne skuteczne sposoby na przygotowanie się do egzaminu, napisz koniecznie w komentarzu!
Hej Rafał, ja wreszcie mogę się pochwalić zdaniem egzaminu CCNA. Oj nieźle musiałem się napocić, po godzinie wytężonego myślenia już naprawdę ciężko było skupić się na pytaniach. Co do samych przygotowań do egzaminu to zdecydowanie polecam Official Cert Guide, naprawdę dla kogoś kto dopiero zaczyna poznawać tematykę sieci ten podręcznik jest świetny. Posiadam wersję polską i na początku pozwoliło mi to zrozumieć parę rzeczy, które nie do końca rozumiałem po angielsku. Jednak w późniejszym etapie wolałem już wszystkiego uczyć się w oryginale i do powtórek używałem 31 days before CCNA. Podczas przygotowań przekonałem się do nauki na materiałach w wersji cyfrowej. Korzystałem z Kindle Amazon zarówno na laptopie, tablecie i telefonie. Jak musiałem sobie szybko przypomnieć jakieś zagadnienie to byłem w stanie po prostu wyszukać je w podręczniku na telefonie. Skutecznym sposobem na utrwalanie materiału w moim przypadku okazało się korzystanie z aplikacji Anki gdzie sam sobie przygotowywałem fiszki z pytaniami. Dzięki apce w telefonie pytania miałem zawsze przy sobie i czasem mając nawet wolne tylko 5 minut siadałem i powtarzałem materiał. Nieocenione w Anki jest to, że w zasadzie korzystając regularnie z aplikacji nie musisz myśleć o powtórkach, pytania pojawiają się co określony interwał czasu, w zależności jak dobrze opanowałeś materiał. Przygotowują się do kolejnych egzaminów na pewno już od samego początku będę sobie przygotowywał fiszki. Jest to niestety pracochłonny proces, ale w moim przypadku mega skuteczny.
Cześć Jakub,
Ogromne gratulacje zdanego egzaminu, CCNA to potężna dawka wiedzy do przyswojenia. Nie wiedziałem, że oficjalny cert guide do CCNA został przetłumaczony na język polski. Anki wydaje się super, zwłaszcza,że dobre fiszki robią mega robotę.
Jaki jest teraz plan? Idziesz po CCNP czy chwila przerwy, a może coś od konkurencji?
Dzięki! Teraz w końcu będę mieć czas żeby zrobić porządek w sieci domowej, bo coraz więcej urządzeń IoT się u mnie pojawia i dodatkowo muszę znaleźć alternatywę dla Google Photos więc chcę spróbować postawić NAS na Raspberry Pi. Czyli będzie trochę security i Linuxa w praktyce 😉 A co do certyfikacji, to zamierzam iść w kierunku CCNP Security, ale bez pośpiechu.
Cześć gdzie znalazłeś Official Cert Guide po polsku?
Kazdemu wedlug potrzeb. Do mnie nie trafialy zupelnie kursy wideo, mialem wrazenie ze polowa czasu to jakies opisy rzeczy naokolo, malo zwiazane z tematem. Nauczylem sie z ksiazki, gdzie moglem szybko przeskoczyc wzrokiem temat jezeli juz cos rozumialem, oraz z cwiczen na labie (packet tracer). Zajelo mi to 5 miesiecy (po okolo 3-5 godin tygodniowo), ale zdalem CCNA bez zadnego platnego kursu czy akademii.
Nie mialem zadnej daty wyznaczonej na poczatku nauki – wyznaczylem ja sobie jak juz przerobilem caly material i zaczalem robic przykladowe zadania, znalezione w sieci, jakis miesiac przed egzaminem.
Faktem jest ze mialem nudna prace biurowa, i moglem sobie kazdego dnia podlubac chocby w sieci lokalnej, zobaczyc jak jest zorganizowana, pogadac z lokalnym informatykiem ktory troche podpowiedzial (i opowiedzial, np o roznychach miedzy teoria a praktyka).
W sumie chodzi mi o to – zeby szukac wlasnej drogi. Moze znajdziesz inna, lepsza dla Ciebie niz opisana w tym artykule.
Cześć Rystan, dzięki za komentarz. Super, że podzieliłeś się swoją historią i gratuluję zdanego egzaminu! Jasne, wszystkie rady, trzeba przepuścić przez własny filtr i wziąć to, co działa dla nas.